Hầu hết trường hợp bị côn trùng cắn hoặc đốt đều gây phản ứng nhẹ ngứa, khó chịu, nổi mề đay, sưng tấy tại chỗ. Với một số loại côn trùng như ong vò vẽ, kiến ba khoang, bọ xít hút máu… phản ứng có thể mạnh hơn như đau nhói, rát kinh khủng; một số trường hợp bị sốc phản vệ, phù nề, khó thở.

Nếu sơ cứu đúng cách, những tổn thương trên da sẽ dịu đi nhiều. Bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng, Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết, để phòng ngừa bị kiến ba khoang và các loại côn trùng khác đốt, trong nhà nên chuẩn bị sẵn 3 loại thuốc: Cồn 70 độ, mỡ corticoid  và kem phenaegan.

Xử trí khi bị côn trùng đốt

- Dùng cồn rửa sạch vùng da bị thương tổn. Vết thương do kiến ba khoang, nếu rửa kỹ sẽ giảm đáng kể tình trạng nổi bọng nước do nọc độc của loài kiến này.

- Bôi mỡ corticoid 4-6 lần một ngày.

- Bôi kem phenaegan 8-10 lần một ngày.

Chú ý khi bôi thuốc phải miết mạnh ở vùng da bị đốt đến khi thuốc khô, thẩm thấu thuốc sẽ tốt hơn. Cồn giúp giảm khó chịu do tổn thương trên da. 

Theo Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, gần đây kiến ba khoang thường xuất hiện ở các khu dân cư khắp cả nước, nơi gần với cánh đồng lúa. Loài này thường xuất hiện vào mùa thu, tức dịp thu hoạch lúa. Đầu tháng 10, các hộ dân khu tái định cư Dịch Vọng, Cầu Giấy, Hà Nội thường xuyên phát hiện kiến ba khoang trong nhà. Tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Vĩnh Long kiến ba khoang xâm nhập gây tổn thương da cho bệnh nhân và người nhà. Tháng 9, gần 300 sinh viên ký túc xá Đại học Quốc gia TP HCM bị bỏng da do kiến ba khoang. 

Độc chất từ kiến ba khoang gây viêm da nhẹ hoặc nặng tùy theo mức độ xâm nhập qua da. Ban đầu người bệnh cảm thấy hơi ngứa rát, căng da, đỏ một vùng da, sau 6-12 giờ đỏ cộm thành vệt nổi những mụn nước to nhỏ không đều kích thước 1-5 mm, một đến 3 ngày sau thành phỏng nước, phỏng mủ. Lúc này người bệnh cảm giác đau rát càng tăng, có thể kèm theo sốt, khó chịu...

Riêng trường hợp bị ong đốt, nhất là ong vò vẽ, ong bắp cày rất độc, nạn nhân cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để có xử trí kịp thời. Nếu bị ong đốt trên 10 nốt, bệnh nhân phải nằm viện để bác sĩ theo dõi.